sahar6565

 

 

 

خانواده مقدس ترىن و مهم ترىن نهاد اجتماعى است که سلامت آن رابطه مستقىمى با سلامت جامعه دارد. محىط خانوادگى، روابط والدىن و اعضاى خانواده با ىکدىگر، الگوهاى رفتارى والدىن و به طور کلى فضاى روانى حاکم بر خانواده بىش از هر عامل دىگرى تعىىن کننده سلامت رفتار افراد محسوب مى گردند.

هیچ انسانی در برابر بیماری های روانی مصونیت ندارد. پیشگیری از پیدایش بیماری های روانی و سالم کردن محیط روانی از ضروریات اولیه تامین بهداشت روانی محسوب می شود. بهداشت روانی فقط به تشریح علل اختلالات نمی پردازد، بلکه پیشگیری ناراحتی های روانی به معنای وسیع آن به منظور جلوگیری از وقوع بیماری های شدید روانی را دنبال می کند. در اىن مقالع به نقش بهداشت روانى در خانواده و “اهمیت و اصول بهداشت روانی” اشاره خواهیم نمود.

بهداشت روانی چیست؟

بهداشت روان یا سلامت روان به معنی سلامت هیجانی و روانشناختی است. به شکلی که فرد بتواند از تفکر و توانایی‌های خود استفاده کند، در جامعه عملکرد داشته باشد و نیازهای معمول زندگی روزمره را برآورده سازد. فردی که از سلامت روانی برخوردار است به طور معمول می‌تواند بر فشارهای معمول زندگی روزمره غلبه کند، دوستان و خانواده خوبی دارد و می‌تواند یک زندگی مستقل داشته باشد.

بهداشت روان در خانواده:

در خانواده اگر شخص یاد بگیرد که محبت کند، عشق بورزد و تنفر و خشم های خود را کنترل و پنهان کند در بزرگسالی مشکلی پیدا نمی کند. تنفر و دشمنی در شکل های مختلفش برای انسان مشکل آفرین است. محبت کردن را باید از کودکی آموخت. کودکان محبت کردن را از والدین می آموزند. کودکانی که مهر و علاقه ندیده اند یک نوع خلاء عاطفی و روانی در خود احساس می کنند چون هرگز فرصت نداشته اند که عشق خود را بروز دهند.

با کوشش مستمر و واقعی، هر کس می تواند تغییرات زیادی در برداشت ها، نقطه نظرات و اعمال خود به وجود آورد. شخصیت انسان در پروسه تکامل در خود نیرویی را به وجود می آورد که می تواند به صورت یک پلیس درونی عمل کند. این نیرو مسئولیت حفظ و هماهنگی رفتار شخص را برعهده می گیرد. اجتماع نیز چون قوانین خود را داشته و هر کس که در جامعه زندگی می کند باید از قوانین آن پیروی کند. هر کس که رفتارش از خودخواهی سرچشمه گرفته باشد در بیشتر مواقع بدون شک در رفتار با دیگران با مشکل روبرو می شود خودکنترلی مشکل ترین درسی است که هر فرد باید آن را یاد بگیرد.

اصول بهداشت روانی

1- توجه به تمامیت وجود هر فرد:

یکی از اصول بهداشت روانی این است که انسان به شکل تمامیت جسم و روان در نظر گرفته شود. انسان سالم می‌تواند درک کند که ممکن است مشکلات جسمی و روانی با هم در ارتباط باشند. هر انسان بر اثر ارتباط خصوصیات روانی و جسمی خود، دست به عمل می‌زند و هیچ رفتاری جدای از این چهارچوب صورت نمی‌گیرد.

2- احترام به شخصیت خود و دیگران:

احترام به شخصیت خود و دیگران یعنی این که یک شخص خود را دوست بدارد و به دیگران احترام بگذارد. فرد سالم احساس می‌کند که افراد جامعه او را مورد پذیرش قرار می‌دهند و او نیز به نظر موافق به آن ها می‌نگرد و برای خود و آن ها احترام قائل است. اصول بهداشت روانی مبتنی بر تقویت افراد استوار شده ‌است و از تخریب شخصیت افراد تا جایی که امکان داشته باشد جلوگیری می‌کند.

3- بررسی علل رفتار:

هر رفتاری علتی دارد و خود به خود انجام نمی‌شود مانند ترس که حتما دلیلی دارد یا آن را می دانیم یا نه. انسان سالم در پی کشف علت رفتارها برمی‌آید. اینکه مثلا چرا می‌ترسم و آن علت را رفع می‌کند.

4- روبرو شدن با واقعیات فردی و اجتماعی:

هر فرد سالم توانایی‌ها و ناتوانایی خود را می‌شناسد و آن را قبول دارد البته می‌کوشد محدودیت‌های خود را رفع کند و نسبت به آن ها جبهه نمی‌گیرد یا پنهانش نمی‌کند. کشمکش و عدم قبول واقعیات اغلب موجب بروز اختلال روانی می‌شود.

5– دانستن و ارزش دادن به نیازهای اولیه:

بهداشت روانی مستلزم دانستن و ارزش دادن به نیازهای اولیه انسان است. احتیاجات و نیازهای جسمانی و روانی بسیار مهم هستند. بشر دائما از این نیازها تاثیر می‌پذیرد و به نسبت محرومیت و ارضاء آن ها رفتارش تغییر می‌کند. بهداشت روانی بر این اصل استوار است که نیازهای جسمانی و روانی هر شخص در هر سنی با شرایط ویژه همان سن باید در نظر گرفته و ارضا شود.

6- مقابله با مشکلات عاطفی:

مشکلات عاطفی جزیی از زندگی محسوب می‌شوند. سلامتی روانی به نحوه برخورد با این مشکلات و یافتن بهترین راه حل برای غلبه بر آن ها بستگی دارد. اصول بهداشت روانی قوانین مربوط به سلامت عاطفی و روانی را در بر می ‌یرد. چگونگی روابط با مردم و توانایی سازگاری با آن مهمترین عامل در احساس خوشی و شادکامی است. بیماری‌های روانی تقریبا همیشه به این حقیقت که بیمار قادر نیست دوست بدارد و عشق بورزد مربوط می‌شود.

7- به دست آوردن رضایت از زندگی:

به دست آوردن رضایت از زندگی از اصول بهداشت روانی است. رضایت ممکن است از احساس برتری و پیشرفت، از رسیدن به نیاز و آرزوهای شخصی، مقابله با مشکلات و ناملایمات و موارد دیگر به دست آید. رضایت پشتوانه قوی و نیرومندی برای مقابله با مشکلات است.

توانایی در کسب رضایت به انسان استقامت می‌دهد و موجب خشنودی درونی می‌شود. خشنودی واقعی به این بستگی دارد که انسان نیازمندی‌های درونی و پنهان خود را به شکلی که جامعه‌پسند می‌باشد در آورد. کسب رضایت با اتکا به نفس، کاردانی، آزادی، استقالال و تدبیر همبستگی تنگاتنگی دارد.